ΣΤΟΠ ΟΜΟΦΟΒΙΑ

Ένας στους τρεις άστεγους νέους είναι Γκέι, Λεσβία, Αμφί ή Τρανς.

Posted in ομοφοβική βία, LGBT δικαιώματα by stopomofovia on January 26, 2011

Το φαινόμενο των άστεγν νέων LGBT ατόμων είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς αποδεικνύονται πολύ πιο ευάλωτοι από τους στρέιτ συνομιλήκους τους: εκτός από τις οικογενειακές συγκρούσεις που τους οδηγούν στο δρόμο, αντιμετωπίζουν και διακρίσεις στην αναζήτησή τους για ένα νέο σπίτι.

Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν διαθέτουμε στοιχεία σχετικά, παρά μαθαίνουμε για περιπτώσεις από στόμα σε στόμα μιας και δεν υπάρχουν αρμόδιες υπηρεσίες και δομές. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που αποκαλύπτει έρευνα του Center for American Progress και η οποία δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2010.

Σύμφωνα με αυτήν, οι άστεγοι νέοι/ες στις Ηνωμένες Πολιτείες υπολογίζονται μεταξύ 1.600.000 και 2.800.000, ενώ εκτιμήσεις προτείνουν ότι ο αριθμός των γκέι, λεσβιών, αμφί και τρανς άστεγων νέων είναι ανησυχητικά δυσανάλογος. Συγκεκριμένα, ενώ το ποσοστό των LGBT ατόμων στον γενικό πληθυσμό υπολογίζεται μεταξύ 5-10%, το αντίστοιχο ποσοστό στην ομάδα των νέων αστέγων ανεβαίνει κατακόρυφα, φτάνοντας τ0 20-40%.

Ακόμα, μια συντηρητική εκτίμηση για τους LGBT νέους/ες που θα αντιμετωπίσουν την απειλή να μείνουν άστεγοι/ες κάθε χρόνο στις ΗΠΑ ανεβάζει τον αριθμό τους μεταξύ 320.000 – 400.000, ενώ η μέση ηλικία που μένει άστεγος/η ένας γκέι ή μία λεσβία στην Νέα Υόρκη είναι τα 14.4, για τους/τις δε τρανς η ηλικία πέφτει στα 13.5.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι άστεγοι LGBT νέοι/ες αντιμετωπίζουν σχεδόν διπλάσιες σεξουαλικές επιθέσεις από ότι οι στρέιτ, ενώ το 44% των άστεγων LGBT νέων αναφέρουν ότι, όσο βρίσκονταν στο δρόμο, τους ζητήθηκε να  κάνουν σεξ με αντάλλαγμα λεφτά, φαγητό, ναρκωτικά, καταφύγιο ή ρούχα, σε σχέση με το 26% των στρέιτ άστεγων νέων.

Τέλος, η απόρριψη και οι διακρίσεις στο σπίτι φαίνεται να οδηγούν σε σοβαρά προσωπικά και κοινωνικά προβλήματα, με το 62% των άστεγων LGBT νέων να αντιμετωπίζουν διακρίσεις από τις οικογένειές τους, σε σχεση με το 30% των στρέιτ συνομιλήκων τους, ενώ το ίδιο ποσοστό αναφέρει ότι αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει, σε αντίθεση με τους στρέιτ που πέφτει στο 29%.

Ένα πρώτο βήμα είναι να σπάσει η σιωπή για τους έφηβους και νέους που βρίσκονται άστεγοι, εξαιτίας της ομοφοβίας και της απόρριψης λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Ας μιλήσουμε,  ας μάθουμε για τους ανθρώπους δίπλα μας που αναγκάζονται να βρεθούν στο δρόμο, ας στηρίξουμε ο ένας τον άλλον και μαζί ας διεκδικήσουμε.

 

Η ψυχική υγεία των LGBT νέων απειλείται από την απόρριψη της οικογένειάς τους

Posted in ορατότητα, ομοφοβική βία, LGBT δικαιώματα by stopomofovia on January 25, 2011

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Academy of Pediatrics, η γονεϊκή απόρριψη είναι ένας  σημαντικός δείκτης για καταστροφικές επιπτώσεις στην υγεία LGBT παιδιών.

Συγκεκριμένα, οι LGBT νέοι που βιώνουν έντονη απόρριψη από την οικογένειά τους είναι :

  • 8,4 φορές πιο πιθανό να αποπειραθούν να αυτοκτονήσουν,
  • 5,9 φορές πιο πιθανό να εμφανίσουν υψηλά επίπεδα κατάθλιψης,
  • 3,4 φορές πιο πιθανό να κάνουν χρήση παράνομων ουσιών και
  • 3,4 φορές πιο πιθανό να κάνουν σεξ χωρίς προφυλάξεις,

σε σχέση με τους συνομήλικούς τους, οι οποίοι δεν ανέφεραν ότι βίωσαν απόρριψη από τις οικογένειές του.

 

Όταν μιλάμε για γονεϊκή απόρριψη, σύμφωνα με τη μελέτη, δεν αναφερόμαστε μόνο στις ακραίες περιπτώσεις, όπου οι γονείς διώχνουν τα LGBT παιδιά τους από το σπίτι – αν και αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα: ένας στους τρεις άστεγους νέους είναι γκέι, λεσβία, αμφί ή τρανς.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες που υπογράφουν τη μελέτη, οι νέοι ή οι έφηβοι βιώνουν συναισθήματα απόρριψης και όταν οι γονείς τους υποστηρίζουν ότι τα ίδια τα παιδιά τους προκαλούν αντιδράσεις εκφοβισμού ή εξευτελισμού εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού ή και όταν οι γονείς εκφράζουν την απογοήτευσή τους που τα παιδιά τους δεν είναι στρέιτ. Ακόμα, η απόρριψη μπορεί και να εκφραστεί με το να εμποδίζουν οι γονείς τα παιδιά τους από το να μαθαίνουν πράγματα σχετικά μετον σεξουαλικό τους προσανατολισμό.

Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας είναι ιδιαίτερα σημαντικά, κυρίως γιατί χτυπούν ένα καμπανάκι σχετικά με τις αντιδράσεις των γονιών. Όπως φαίνεται από την έρευνα, η ανοχή δεν αρκεί: για την υγιή ψυχική ανάπτυξη των εφήβων και των νέων είναι απαραίτητη η αποδοχή των γονιών.

Η αποδοχή των LGBT εφήβων από την οικογένειά τους μπορεί να τους γλυτώσει από την αυτοκτονία

Posted in ορατότητα by stopomofovia on December 8, 2010

Οι γονείς, που αποδέχονται και υπερασπίζονται τα LGBT παιδιά τους στην εφηβεία. μπορούν να τα προστατεύουν από την κατάθλιψη ως ενήλικες, σύμφωνα με νέα έρευνα σε οικογένειες με λεσβίες, γκέι, αμφί και τρανς παιδιά. Σύμφωνα με τους ερευνητές, όπως διαβάζουμε στο τεύχος Νοεμβρίου του the Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing, συγκεκριμένες συμπεριφορές των γονιών, όπως το να υπερασπίζονται τα παιδιά τους όταν πέφτουν θύματα κακομεταχείρισης εξαιτίας της LGBT ταυτότητάς τους και το να στηρίζουν την έκφραση του φύλου τους, συνδέεται με χαμηλότερες πιθανότητες κατάθλιψης, χρήσης ουσιών, αυτοκτονικές σκέψεις και απόπειρες αυτοκτονίας στη νεαρή ενήλικη ζωή.

Μια άλλη έρευνα, στο επικείμενο τεύχος Ιανουαρίου του Pediatrics, υποστηρίζει ότι οι γκέι, λεσβίες και αμφί έφηβοι/ες είναι πιο πιθανό να είναι θύματα κακομεταχείρισης με τη μορφή τιμωρίας από τους καθηγητές, την αστυνομία και τα δικαστήρια. Παλαιότερες έρευνες, δε, έχουν δείξει ότι οι λεσβίες και οι γκέι έφηβοι/ες είναι πιο πιθανό να πέσουν θύματα σχολικού εκφοβισμού (bullying) σε σχέση με τους συνομήλικους τους.

Όπως αναφέρει η ερευνήτρια δρ Caitlin Ryan, διευθύντρια του Family Acceptance Project, στο San Francisco State University, «τα ευρήματα της συγκεκριμένης έρευνας, αντί απλά να επισημαίνουν τα αρνητικά βιώματα που ζουν κάποιοι από τους LGBT νέους, μπορούν να προσφέρουν ένα δρόμο προς την ελπίδα για τους LGBT νέους και τις οικογένειές τους, που παλεύουν να ισορροπήσουν τις βαθιά ριζωμένες θρησκευτικές και προσωπικές τους αξίες με την αγάπη για τα LGBT παιδιά τους». Η Ryan και οι συνεργάτες της ανέλυσαν δεδομένα που συνέλεξαν από 245 λευκούς και λατίνους LGBT νέους και νέες από 21 ως 25 ετών, οι οποίοι είχαν αποκαλύψει τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό τουλάχιστον σε έναν από τους γονείς τους. Οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν πόσο συχνά έχουν βιώσει κάθε μία από 55 θετικές συμπεριφορές σε μία κλίμακα που κυμαινόταν από το «ποτέ» μέχρι το «πολλές φορές».

Μεταξύ αυτών των θετικών συμπεριφορών συμπεριλαμβάνονταν οι παρακάτω ερωτήσεις:

  • Πόσο συχνά κάποιος από τους γονείς σου σου μιλάει ανοιχτά για τον σεξουαλικό σου προσανατολισμό;
  • Πόσο συχνά προσκαλούνται οι ανοιχτά LGBT φίλοι σου να συμμετάσχουν σε οικογενειακές δραστηριότητες;
  • Πόσο συχνά κάποιος από τους γονείς σου σε πήγε σε μία LGBT οργάνωση για νέους ή κάποια τέτοια εκδήλωση;
  • Πόσο συχνά κάποιος από τους γονείς επιδοκίμασε το ντύσιμο ή το κούρεμά σου, ακόμα κι αν δεν ήταν χαρακτηριστικό του (βιολογικού σου) φύλου;

Από τα αποτελέσματα, φάνηκε ότι οι συμμετέχοντες στην έρευνα χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: χαμηλής, μέσης και υψηλής αποδοχής. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι LGBT νέοι με οικογένειες που χαρακτηρίζονται «υψηλής αποδοχής» έχουν πολύ υψηλότερα επίπεδα αυτοεκτίμησης και κοινωνικής στήριξης στη νεαρή ενήλικη ζωή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ το 38,3% όσων συμμετεχόντων προέρχονται από οικογένειες χαμηλής αποδοχής αναφέρουν ότι είχαν σκέψεις αυτοκτονίας, στις οικογένειες υψηλής αποδοχής το ποσοστό αυτό πέφτει στο μισό (18,5%). Το ίδιο φαίνεται και στο δείκτη για τις απόπειρες αυτοκτονίας: το 57% όσων ανήκουν σε οικογένειες χαμηλής αποδοχής αναφέρουν ότι έχουν κάνει απόπειρα αυτοκτονίας, με το ποσοστό αυτό να πέφτει στο 31% για άτομα, οι οικογένειες των οποίων χαρακτηρίζονται υψηλής αποδοχής.

Οι συμμετέχοντες που ανέφεραν χαμηλή αποδοχή από την οικογένειά τους ως έφηβοι έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να αναφέρουν τόσο σκέψεις όσο και απόπειρες αυτοκτονίας, σε σύγκριση με όσους αναφέρουν υψηλά επίπεδα αποδοχής από τους γονείς τους. Ακόμα, οι οικογένειες που έδειξαν να έχουν υψηλή σχέση με τη θρησκεία ήταν πιο πιθανό να δείχνουν χαμηλή αποδοχή στα LGBT παιδιά τους. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι ακριβώς επειδή τα LGBT άτομα είναι κατά κάποιο τρόπο ένας κρυμμένος πληθυσμός, δεν μπορούν να είναι σίγουροι για την αντιπροσωπευτικότητα του δείγματός τους στον γενικό πληθυσμό.

Σύμφωνα με τον Stephen Russell, εκλεγμένο πρόεδρο του Society for Research on Adolescence και σύμβουλος του Family Acceptance Project, «όλο και περισσότερες οικογένειες θέλουν να δείξουν αποδοχή στα παιδιά τους. Ωστόσο, πολλές οικογένειες θα παλέψουν όταν το παιδί τους κάνει coming out ως LGBT.. Είναι απαραίτητο να πραγματοποιούνται έρευνες όπως αυτή, για να καταλάβουμε όσο πιο βαθιά μπορούμε τους τρόπους με τους οποίους οι οικογένειες δείχνουν την αποδοχή τους, ώστε να μπορέσουμε με τη σειρά μας να ανακαλύψουμε πώς να στηρίξουμε τις οικογένειες».

Σύμφωνα με το Project, οι συμπεριφορές που χαρακτηρίζονται υποστηρικτικές συμπεριλαμβάνουν:

  • να εκφράζεσαι με στοργή όταν το παιδί σου σου ανακοινώνει ή όταν μαθαίνεις ότι είναι γκέι, λεσβία αμφί ή τρανς
  • να ζητάς τον σεβασμό απέναντι στο LGBT παιδί σου από τα άλλα μέλη της οικογένειας
  • να στηρίζεις την LGBT ταυτότητα του παιδιού σου ακόμα κι όταν δεν νιώθεις άνετα με αυτό
  • να καλωσορίζεις τους LGBT φίλους και συντρόφους του παιδιού σου στο σπίτι σου
  • να στηρίζεις την έκφραση του φύλου από το παιδί σου

H Madonna μιλά για τις αυτοκτονίες των γκέι εφήβων

Posted in ορατότητα, LGBT δικαιώματα by stopomofovia on November 10, 2010

Αυστραλία: “Ασφαλή σχολεία” για τους γκέι και τις λεσβίες μαθητές και μαθήτριες

Posted in ομοφοβική βία, LGBT δικαιώματα by stopomofovia on October 22, 2010

Σε μια συγκυρία όπου κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας στην Αυστραλία, η ομοφοβία και τα LGBT δικαιώματα βρέθηκαν στο επίκεντρο, μαζί με θέματα όπως η οικονομία, η εκπαίδευση και το περιβάλλον, στην πολιτεία της Βικτορίας, δημιουργείται ένας συνασπισμός από 11 σχολεία “ασπίδα” για τους γκέι και τις λεσβίες μαθητές/τριες.

Είναι η πρώτη φορά που το εκπαιδευτικό σύστημα προβαίνει σε παρόμοια κίνηση, γεγονός που έχει προκαλέσει αντικρουόμενες αντιδράσεις. Τα 11 σχολεία σχηματίζουν ένα μέτωπο με το όνομα “Συνασπισμός Ασφαλών Σχολείων” (Safe Schools Coalition). Στόχος του προγράμματος είναι να ενθαρρυνθεί η καλλιέργεια πολιτισμένων σχέσεων μεταξύ γκέι και στρέιτ μαθητών και να εκπαιδευτούν οι δάσκαλοι ώστε να μπορούν να εντοπίσουν και να αντιμετωπίσουν την ομοφοβία στην τάξη. Μαθητές και εκπαιδευτικοί θα έχουν όλη τη στήριξη που χρειάζονται από το εκπαιδευτικό σύστημα και ενισχύονται στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν αφίσες, πληροφοριακό υλικό και σχετικά forums.

Η υπουργός Παιδείας Bronwyn Pike (φωτο), ο γιος της οποίας είναι ανοιχτά γκέι, δήλωσε: “Ελπίζω να υπάρξουν και άλλα σχολεία που θα στηρίξουν αυτή την κίνηση και να τοποθετηθούν ευνοϊκά απέναντι στην ομοφυλοφιλία, συμβάλλοντας έτσι στην ευαισθητοποίηση και της ευρύτερης κοινωνίας.. αν τα παιδιά νιώθουν απομονωμένα εξαιτίας της σεξουαλικότητάς τους, αυτό επηρεάζει τη σχολική τους απόδοση αλλά και την ψυχολογική τους ανάπτυξη”. Το υπουργείο έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το 60% των γκέι και των λεσβιών μαθητών και μαθητριών αντιμετωπίζουν λεκτικές επιθέσεις και σωματική κακοποίηση, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των περιστατικών συμβαίνουν στο σχολικό περιβάλλον.

πηγή Rainbow Network Victoria

“Σήμερα ήταν η χειρότερη μέρα της ζωής μου..”

Posted in ομοφοβική βία, LGBT δικαιώματα by stopomofovia on October 21, 2010

Οι αυτοκτονίες των εφήβων στην LGBT κοινότητα των ΗΠΑ συνεχίζονται με ανησυχητικό ρυθμό. Σήμερα έγινε γνωστή μια ακόμα περίπτωση αυτοκτονίας εφήβου εξαιτίας oμοφοβικού εκφοβισμού (bullying).

Ο Terrel Williams (φωτο), ένας 17χρονος από το Beverly Hills, έδωσε τέλος στη ζωή του, την περασμένη εβδομάδα, στις 13 Οκτωβρίου, λίγες ώρες μετά την επίθεση που δέχτηκε από 5 συμμαθητές του, οι οποίοι τον προπηλάκισαν και τον χτύπησαν πετώντας τον σε ένα τοίχο. Η μητέρα του Terrel, Cheryl Williams, βρήκε το γιο της κρεμασμένο στη ντουλάπα της κρεβατοκάμαράς του.

To σημείωμα που άφησε ο Terrel έγραφε: “Ζητώ συγγνώμη από τα αγαπημένα μου πρόσωπα, αλλά πιστεύω ότι το να αυτοκτονήσω είναι ο μόνος τρόπος να βγω από αυτό. Ένιωθα ότι το να κάνω coming out και να ζω ευτυχισμένος με τον Daric ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσα να κάνω. Αλλά δεν πίστευα ότι θα μπορούσε να με οδηγήσει στο θάνατο τόσο νωρίς.. Σήμερα ήταν η χειρότερη μέρα της ζωής μου..”

Ο θάνατος του Terrel είναι η δεύτερη αυτοκτονία γκέι εφήβου που αναφέρεται αυτό το μήνα στις ΗΠΑ, και έρχεται να προστεθεί σε μία επιδημία LGBT αυτοκτονιών τις τελευταίες 6 εβδομάδες. Τον Σεπτέμβριο, τουλάχιστον έξι έφηβοι αφαίρεσαν τη ζωή τους εξαιτίας περιστατικών ομοφοβικού εκφοβισμού και βίας.

“Τα πράγματα θα φτιάξουν” για τους γκέι και τις λεσβίες στην εφηβεία..

Posted in ομοφοβική βία, LGBT ακτιβισμός, LGBT δικαιώματα by stopomofovia on October 21, 2010

Με το σύνθημα “Τα πράγματα θα φτιάξουν” ξεκίνησε στις ΗΠΑ μία συγκινητική εκστρατεία μέσω του YouTube για την υποστήριξη των ομοφυλόφιλων εφήβων που πέφτουν θύματα ομοφοβίας, μετά το κύμα αυτοκτονιών νεαρών ατόμων σε όλη τη χώρα.

Την εκστρατεία ξεκίνησε στα τέλη Σεπτεμβρίου ένα ζευγάρι ομοφυλοφίλων στο Σιάτλ και έκτοτε, η ροή των βίντεο έχει αυξηθεί τόσο, που αριθμεί πλέον εκατοντάδες μαρτυρίες ή μηνύματα υποστήριξης μαθητών, φοιτητών, αλλά επίσης και από εργαζομένους στη Google ή αστέρια του Μπρόντγουεϊ, ακόμη και της υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον:

“Φανείτε δυνατοί και ζητήστε βοήθεια. Η ζωή σας είναι εξαιρετικά σημαντική”, διαβεβαιώνει η υπουργός σε μήνυμά της που μεταδόθηκε την Τρίτη το βράδυ, παραμονή της ημέρας αφιερωμένης στους νέους-θύματα της ομοφοβίας στις ΗΠΑ.

Πρόσφατα στις ΗΠΑ σημειώθηκαν πολλά κρούσματα αυτοκτονιών εφήβων οι οποίοι επικρίθηκαν ή χλευάστηκαν από το περιβάλλον τους επειδή ήταν ή θεωρήθηκαν ομοφυλόφιλοι.

“Σας παρακαλώ, θυμηθείτε ότι η ζωή σας είναι πολύτιμη και ότι δεν είστε μόνοι”, συνεχίζει η Χίλαρι Κλίντον, η οποία ήταν η πρώτη Πρώτη Κυρία της χώρας που συμμετείχε στην παρέλαση των ομοφυλοφίλων Gay Pride, πριν από δέκα χρόνια.

Σύμφωνα με την οργάνωση The Trevor Project, η οποία καθιέρωσε 24ωρη ανοιχτή γραμμή βοήθειας, οι ομοφυλόφιλοι νέοι στις ΗΠΑ διατρέχουν τέσσερις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να αυτοκτονήσουν σε σχέση με τους ετεροφυλόφιλους, ενώ 9 στους 10 ομοφυλόφιλους νέους παρενοχλούνται στο λύκειο.

Στις αρχές Οκτωβρίου, δύο φοιτητές κρίθηκαν ένοχοι για “παραβίαση της ιδιωτικής ζωής” μετά την αυτοκτονία ενός συμφοιτητή τους, του 18χρονου Τάιλερ Κλεμέντι, ο οποίος έπεσε από μία γέφυρα στη Νέα Υόρκη. Οι δύο φοιτητές είχαν μαγνητοσκοπήσει και στη συνέχεια αναρτήσει στο διαδίκτυο τη συνάντηση του Κλεμέντι με έναν άλλο άντρα.

Ο Νταν Μπαέρ, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών για ζητήματα Δημοκρατίας, επικρότησε χθες, Τετάρτη, το αυθόρμητο αυτό κίνημα των πολιτών, λέγοντας ότι είναι παράδειγμα θετικής δραστηριοποίησης της κοινωνίας.

πηγή: Σκάι

“Όλα θα πάνε καλύτερα”

Posted in ομοφοβική βία by stopomofovia on October 12, 2010

αναδημοσίευση από το 10%

Μια διαδικτυακή καμπάνια με τον τίτλο It gets better, και στόχο να δώσει κουράγιο στους/τις γκέι εφήβους που περνούν δύσκολα λόγω απομόνωσης, μοναξιάς, χλευασμού ή έλλειψης κατανόησης ξεκίνησε ο Dan Savage στις ΗΠΑ.

Στο youtube ήδη κυκλοφορούν δεκάδες βιντεάκια που έφτιαξαν άντρες και γυναίκες στα οποία λένε την ιστορία τους και βεβαιώνουν τους γκέι εφήβους ότι τα πράγματα σίγουρα θα πάνε καλύτερα μεγαλώνοντας.

Δείτε το βίντεο του Νταν Σάβιτζ:

Γκέι στην εφηβεία

Posted in θεσμική ομοφοβία by stopomofovia on July 15, 2010

αναδημοσίευση από το Screw

του Λύο Καλοβυρνά, σύμβουλου ψυχικής υγείας

Η κοινωνία ανέκαθεν καθόριζε τι είναι σωστό και αποδεκτό με πολύ στενά κριτήρια. Ήδη πριν μπει ένα παιδί στην εφηβεία γνωρίζει πάρα πολύ καλά τι θεωρείται «φυσιολογικό» από την κοινωνία και τι όχι· ξέρει πολύ καλά ποιοι είναι οι κανόνες στην οικογένειά του και στα πλαίσια όπου κινείται (σχολείο, γειτονιά, κ.τ.λ.). Ξέρει επίσης, σημαντικότερο, τι απαιτείται από εκείνο προκειμένου να γίνει αποδεκτό σε αυτά τα πλαίσια. Καθώς το παιδί φεύγει από την ασφάλεια της παιδικής ηλικίας και προσπαθεί να βρει τον δρόμο του προς την ανεξαρτησία και την υπευθυνότητα της ενηλικίωσης, είναι ζωτικό να έχει μια αίσθηση ότι «ανήκει» κάπου, ώστε να συνδεθεί με το περιβάλλον του. Αν υποψιάζεται ότι «διαφέρει» από τους άλλους που το περιστοιχίζουν και ειδικά αν αυτή η διαφορά αφορά τον σεξουαλικό προσανατολισμό του, η προσπάθειά του να δομήσει την ταυτότητά του αντιμετωπίζει σοβαρά εμπόδια.

Ο αόρατος γκέι έφηβος

Στην εφηβεία το παιδί αναζητά μια ταυτότητα, επιθυμεί να νιώσει ότι υπάρχει ως ξεχωριστό άτομο. Όλες μας θυμόμαστε πώς ήταν όταν δοκιμάζαμε ιδέες και απόψεις, ρούχα, μουσικές, παρέες, γούστα – σε μια προσπάθεια να «είμαστε» κάτι· να γίνουμε κάποιος, που θα είναι ταυτόχρονα ξεχωριστός αλλά και θα ανήκει κάπου. Μια προτεραιότητα που έχει ένα παιδί στην εφηβεία (προεφηβικά και μετεφηβικά, 10-21 χρονών) ώστε να αναπτυχθεί σωστά ως άτομο (εξατομίκευση) είναι να πάψει να ταυτίζεται απόλυτα με τους γονείς του, προκειμένου να αναπτύξει τη δική του ώριμη, διακριτή ταυτότητα (Crespi & Sabatelli 1993). Η συμβιωτική, απόλυτη ταύτιση παιδιού-γονέα κατά την παιδική ηλικία μετασχηματίζεται σε μια αλληλοεξαρτόμενη, συμμετρική σχέση γονέα-παιδιού, η οποία επιτρέπει στο παιδί να κάνει τις επιλογές του, να αναλαμβάνει ευθύνη για τις πράξεις του και να μην ταυτίζεται με τον κηδεμόνα του (Anderson & Sabatelli 1990).

Αν το παιδί είναι γκέι, ωστόσο, οι επιθυμίες του θεωρούνται άκυρες ή μη πραγματικές. Το παιδί νιώθει αόρατο. Μάλιστα καθίσταται αόρατο ακόμα και «επιστημονικά». Η αορατότητα των γκέι εφήβων στη βιβλιογραφία για την ψυχολογία της παιδικής ανάπτυξης οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην «επιστημονική» εικασία ότι οι έφηβοι είναι υπερβολικά νέοι για να έχουν σταθερή, σχηματισμένη γκέι σεξουαλική ταυτότητα. Αυτή η άποψη ωστόσο καταρρίπτεται μέσα από έρευνες· πολλοί έφηβοι αυτοπροσδιορίζονται ως γκέι από μικρή ηλικία (Martin, 1982·Hetrick and Martin, 1988· Herdt and Boxer, 1993).

Οι γονείς είναι αυτοί που συνήθως το μαθαίνουν αργότερα, στην εφηβεία, όταν τα παιδιά νιώθουν την ανάγκη να δείξουν προς τα έξω αυτό που αισθάνονται μέσα τους από μικροί. Κι έτσι καταλήγουμε να θεωρούμε ότι όλα τα παιδιά είναι ετεροφυλόφιλα, μέχρις αποδείξεως του αντιθέτου. Ακόμη και όταν τα παιδιά δηλώνουν ξεκάθαρα ότι νιώθουν ομοφυλόφιλα, και μάλιστα από πολύ μικρή ηλικία, αρκετοί ψυχοθεραπευτές επιμένουν ότι πρόκειται για «φάση», προκαλώντας ανυπολόγιστη ζημιά στην αυτοπεποίθηση, αυτοεικόνα και κριτική ματιά του παιδιού, αφού αφενός μεν ακυρώνουν το βίωμά του, αφετέρου δε εμμέσως του δηλώνουν ότι είναι καλύτερο να συμμορφωθεί με τα ετεροφυλόφιλα, «φυσιολογικά» στάνταρ. Οι θεραπευτές με τέτοια στάση δεν είναι σπάνιοι. Η απροθυμία τους να πιστέψουν τους γκέι εφήβους στηρίζεται σε πολλές αναπόδεικτες θεωρητικές εικασίες, ενώ τροφοδοτείται επίσης από τη ρητή ή άρρητη επιθυμία των γονιών να «θεραπευτεί» το παιδί τους. Οι θεραπευτές που χαϊδεύουν τα αυτιά των γονιών με τέτοια αιτήματα διαψεύδουν τις πλέον βασικές αρχές για την ανάπτυξη της παιδικής σεξουαλικότητας. Φυσικά υπάρχουν έφηβοι που εκδηλώνουν κάποια στιγμή στη ζωή τους ενδιαφέρον για ομοφυλοφιλικές επαφές ίσως δε και να πειραματιστούν, χωρίς όμως αυτό να οδηγήσει απαραίτητα σε μια γκέι ταυτότητα στην ενήλικη ζωή τους. Αυτοί οι πειραματισμοί κάποιων εφήβων, όμως, δεν ακυρώνουν το γεγονός ότι υπάρχουν έφηβοι/ες που είναι απολύτως βέβαιοι για τον σεξουαλικό προσανατολισμό τους. Για την ακρίβεια, αυτή η βεβαιότητα θα ήταν πολύ μεγαλύτερη αν το βίωμά τους υποστηριζόταν και δεν κατακρινόταν, με αποτέλεσμα πολλά γκέι παιδιά να εύχονται αυτό που νιώθουν να μην είναι αλήθεια για αρκετά χρόνια.

Μαθαίνοντας το φύλο μας

Όλα τα παιδιά, γκέι ή στρέιτ, από πάρα πολύ μικρή ηλικία διδάσκονται ποιες είναι οι σωστές συμπεριφορές για κάθε φύλο: έτσι φέρονται τα αγόρια, έτσι τα κορίτσια. Στη δική μας κοινωνία, λόγου χάρη, τα αγόρια δεν πρέπει να κλαίνε, τα κορίτσια δεν πρέπει να είναι άγρια (Maccoby 1980). Και τα αγόρια και τα κορίτσια εισπράττουν μεγάλη αποδοκιμασία όταν δεν τηρούν τον «σωστό», αναμενόμενο ρόλο τους και φέρονται όπως το άλλο φύλο ή προτιμούν δραστηριότητες που παραδοσιακά ανήκουν στο άλλο φύλο. Τα παιδιά μαθαίνουν από πολύ μικρή ηλικία ότι όλη η ανθρώπινη συμπεριφορά κατατάσσεται σε ένα δίπολο, δύο μόνο κατηγορίες: ή αντρικό ή γυναικείο. Όταν οι κοινωνικά επιβεβλημένες έμφυλες ταμπέλες είναι πολύ άκαμπτες και αυστηρές, προκαλούν προβλήματα στους εφήβους, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού. Ο τρόπος που αντιμετωπίζουν αυτές τις ταμπέλες τα γκέι παιδιά διαφέρει από τον τρόπο που τις βιώνουν τα στρέιτ παιδιά.

Μία βασική διαφορά είναι ότι το ετερόφυλο σεξουαλικό ενδιαφέρον των μελλοντικών ετεροφυλόφιλων θεωρείται φυσικό, δεδομένο, αναμενόμενο. Ακόμη κι όταν είναι πρόωρο –π.χ. σε πολύ μικρή ηλικία– αποθαρρύνεται μεν αλλά δεν καταδικάζεται. Αντιθέτως τα γκέι παιδιά που έχουν ομόφυλα σεξουαλικά συναισθήματα παίρνουν αποκλειστικά μηνύματα ντροπής και κατακραυγής για το πώς αισθάνονται. Ένας γκέι άντρας μιλάει για το πώς ήταν όταν ήταν παιδί: «Είχα μια αίσθηση διαφορετικότητας χωρίς να ξέρω ακριβώς σε τι διέφερα. Θυμάμαι ότι είχα πολύ μεγάλη σεξουαλική περιέργεια για άλλους άντρες, για το σώμα τους, αλλά ταυτόχρονα ένιωθα ενοχή γι’ αυτό. Και μόνο να αναφερόταν το θέμα της σεξουαλικότητας με άντρες ή αγόρια αισθανόμουν έναν κόμπο στο στομάχι, μια αίσθηση ότι ήταν κακό πράγμα, παρόλο που κανείς δεν μου το είχε πει. Δεν ξέρω από πού το είχα μάθει. Μεγαλώνοντας αυτό το συναίσθημα δεν έφυγε, και σταδιακά κατάλαβα ότι υπήρχε κάτι που πρέπει να κρατάω κρυφό, ελπίζοντας ότι θα εξαφανιζόταν μια μέρα από μόνο του. Μου έλεγα να μην το σκέφτομαι ή ότι μεγαλώνοντας θα άρχιζα να βρίσκω ελκυστικές τις γυναίκες. Πρέπει να ήμουν γύρω στα 12 όταν ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι αυτή η έλξη δεν θα έφευγε ποτέ. Ήμουν ένας από αυτούς. Ήμουν κι εγώ ομοφυλόφιλος».

Η αίσθηση διαφορετικότητας σίγουρα δεν είναι αποκλειστικότητα των γκέι εφήβων. Ένα παιδί μπορεί να οδηγηθεί να νιώσει διαφορετικό από τους γύρω του εξαιτίας πολλών παραγόντων και όχι μόνο λόγω σεξουαλικότητας ή κοινωνικού φύλου (σωματότυπος, καταγωγή κ.τ.λ). Στους γκέι η αίσθηση διαφορετικότητας οφείλεται στη σεξουαλική τους ταυτότητα και μπορεί να επιδεινωθεί και από άλλες διαφορές, πραγματικές ή «κατασκευασμένες». Όταν το παιδί βάλλεται από παντού ως διαφορετικό, μπορεί να αναπτύξει διάφορους τρόπους άμυνας. Μερικές φορές η διαφορετικότητα γίνεται οχυρό πίσω από το οποίο ένα γκέι παιδί κρύβεται και προφυλάσσεται από την κατακραυγή και τις αποδοκιμασίες. Για να αντέξει λοιπόν αυτή την απομόνωση μπορεί να εμφανίσει διάφορες συμπεριφορές:

• Αυτοκαταστροφικές τάσεις, όπως χρήση ουσιών, αυτοτραυματισμοί, κατάθλιψη, αυτοκτονικοί ιδεασμοί.

• Αντιστάθμιση του υποβιβασμού που του επιβάλλεται μέσω ανάδειξης σε άλλους τομείς, π.χ. σχολικές επιδόσεις, αρίστευση σε κάποιο σπορ, τέχνη κ.τ.λ.

• Αντιστροφή της διαφοράς λόγω ελαττώματος σε διαφορά λόγω υπερτέρησης: «διαφέρω απ’ τους άλλους αλλά όχι επειδή είμαι χειρότερος αλλά επειδή είμαι ο καλύτερος».

• Εσωστρέφεια, αντικοινωνική συμπεριφορά, αποφυγή επαφών ή και πλήρη κοινωνική απομόνωση.

• Συγκάλυψη της διαφοράς και προσπάθεια να ενταχθεί στους «φυσιολογικούς» υιοθετώντας πολύ τυποποιημένες έμφυλες συμπεριφορές, ώστε να «αποδείξει» ότι είναι σαν τα άλλα παιδιά του φύλου του.

Τα παιδιά προγραμματίζονται από πάρα πολύ μικρή ηλικία στις δυαδικές κατηγοριοποιήσεις, π.χ. μεγάλο/μικρό, αντρικό/γυναικείο, καλό/κακό, όμορφο/άσχημο. Σύμφωνα με τον Kohlberg (1966), η πρώτη έννοια που μαθαίνουν τα παιδιά είναι το μεγάλο/μικρό και ύστερα το αντρικό/γυναικείο. Τα παιδιά δημιουργούν έννοιες αφαιρετικά και σε αυτή την ηλικία οι έννοιες είναι χονδροειδώς υπερβολικά γενικευμένες και στερεοτυπικές. Όταν ρωτάς ένα δίχρονο να σου πει σε τι διαφέρει ένα αγόρι από ένα κορίτσι, θ’ ακούσεις κατά κανόνα διαχωρισμούς όπως: τα κορίτσια φοράνε φορέματα ή έχουν μακριά μαλλιά και τα αγόρια παντελόνια ή τσακώνονται (Kuhn, Nash, and Brucken, 1978). Οι βασικές υποκατηγορίες στο γενικό σύνολο αγόρι/κορίτσι είναι η εξωτερική εμφάνιση (μαλλιά, ρούχα) και η επιθετικότητα (τσακωμός). «Τα αγόρια τσακώνονται» είναι ένα στερεότυπο που τα παιδιά μαθαίνουν από πάρα πολύ μικρή ηλικία. Αποκαλυπτικά για το πώς δομείται η συμπεριφορά των παιδιών είναι τα ευρήματα των Fagot και Leinbach (1993): όσο περισσότερο αναπτύσσουν τα μικρά κορίτσια την ικανότητα να ταξινομούν με βάση το φύλο, τόσο περισσότερο μειώνεται η επιθετικότητά τους (Coates and Wolfe, 1995).

Λάθος φύλο ή λάθος διδαχές; (more…)